Bedri Rahmi Eyüboğlu

Ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu 21 Eylül 1975’te İstanbul’da öldü. 1911’de Görele’de doğan Eyüboğlu lise yıllarında resim öğretmeni Zeki Kocamemi’nin etkisiyle resme yöneldi ve İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ne girerek Nazmi Ziya ile İbrahim Çallı atölyelerine devam etti. Ancak akademiyi bitirmeden Fransa’ya gitti ve bir süre Andre Lhote’un atölyesinde çalıştı. Yurda döndüğünde D Grubu’nun sergisine katıldı ve 1936’da Akademi’nin bitirme sınavına girerek diplomasını alınca Akademi’nin resim bölümünde Leopold Lévy’nin asistanı olarak göreve başladı. Eyüboğlu, Matisse ve Dufy gibi ressamların yanı sıra Anadolu sanatlarına da ilgi duyduğu için, CHP’nin yurt gezileri kapsamında Edirne ve Çorum’a gitti. Böylece halk motiflerini yakından inceleme fırsatı buldu. Aynı yıllarda çeşitli dergilerde sanat yazıları ve şiirler yayımlayan Bedri Rahmi şiirlerinde de halk edebiyatının unsurlarını kullandı. Tuval resmi yanında, duvar resmi, mozaik, seramik, oyma baskı, yazma ve hat sanatı alanlarında çalışmaları bulunan Eyüboğlu yapıtlarını kübist etkili, yarı soyut ve renkçi anlayışla gerçekleştirdi.Brüksel’deki NATO Merkezi’nin mozaik panosu, İzmir Hilton Oteli’nin duvar resimleri, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’ndaki duvar kabartmasını gerçekleştiren Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun Delifişek (gezi), Yaradana Mektuplar (şiir), Karadut (şiir) kitaplarından birkaçıdır.

Karadut
"Karadutum, çatal karam, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın ağulum
Günahımsın, vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bir can koyduğum
Gökte ararken yerde bulduğum
Karadutum, çatal karam, çingenem
Daha nem olacaktın bir tanem
Gülen ayvam, ağlayan narımsın
Kadınım, kısrağım, karımsın."
















Gerçekte "Karadut", onun Akademideki asistanlık döneminde heykel bölümünde misafir öğrenci olan Mari Gerekmezyan'dır. Bedri Rahmi karasevdaya tutulmuştur. Bir süre sonra "Karadut" amansız bir hastalığa yakalanmıştır. Bedri Rahmi ilaç parası uğruna resimlerini sattıysa da Karadutun vefatına engel olamamıştır.